Rośliny w obrzędowości rodzinnej i dorocznej na Krajnie i Pałukach

Rośliny towarzyszą człowiekowi od początku istnienia cywilizacji. Pełniły wiele istotnych funkcji: stanowiły pożywienie ludzi i zwierząt (codzienne, świąteczne, głodowe), rekwizyt obrzędowy (wianek, wieniec, rózga, obrączka, palma), czy medykament stosowany wewnętrznie lub zewnętrznie w różnych formach. Służyły jako środki apotropeiczne, chroniące przed niebezpieczeństwem; amulet mający zagwarantować szczęście, wierność i nierozerwalność związku, czy afrodyzjak, wzbudzający miłość młodzieńca do dziewczyny. Rośliny zielarskie wykorzystywano również jako element zdobniczy w kościołach, przy kapliczkach, czy we wnętrzach chałup, budynków gospodarskich, ogródkach i obejściach. Wykorzystywano je również w gospodarstwie, wyrabiano z nich zabawki, czy stosowano jako używki.

Przygotowywaniem posiłków, rekwizytów obrzędowych, zdobieniem wnętrz zajmowały się zwykle kobiety. Wykorzystywały do tego celu rośliny pozyskane z przydomowego ogródka, łąki, lasu, polany, czy zakupione na targu. Niektórymi roślinami w doniczkach obdarowywano dzieci, a te pielęgnowały je do okresu dojrzałości i w późniejszym czasie wiły z nich wianki, które towarzyszyły im podczas ważnych uroczystości rodzinnych, takich jak komunia czy ślub.

Celem wystawy jest ukazanie roślin zielarskich w obrzędach i zwyczajach mieszkańców północnej Wielkopolski: Krajny i Pałuk, przedstawiając ich symboliczne znaczenie w czasie wydarzeń dorocznych, związanych z kalendarzem liturgicznym, jak i podczas obrzędów rodzinnych (narodzin, ślubu, śmierci).